خرابی تسمه تایم خودرو

تسمه تایم یا تسمه تایمینگ (Timing Belt) یکی از اجزای بسیار مهم خودروها از دیرباز تاکنون بوده است. وظیفه اصلی تسمه تایم در موتورهای احتراقی درون سوز این است که سرعت گردش میل سوپاپ و میل لنگ را با یکدیگر هماهنگ می‌کند تا به این وسیله عمل احتراق در… که در این مقاله به خرابی تسمه تایم خودرو اشاره می کنیم.

تسمه تایم چیست؟

تسمه تایم یک قطعه لاستیکی معمولا 4 لایه است. لایه رویی یا بیرونی از یک پارچه مقاوم و با دوام بالا تشکیل شده است و لایه دوم از الیاف شیشه ساخته شده است.که در برابر دما، کشش طولی و پارگی مقاوم است و از ویژگیهای دینامیکی خیلی خوبی برخوردار است.

لایه سوم از لاستیک CR یا HNBR ساخته شده است که بیشتر جنس تسمه را بر اساس لایه سوم معرفی می کنند.این لایه دوام خیلی زیادی بر اساس نوع لاستیک دارد و استحکام دینامیکی خیلی خوبی دارد.

لایه چهارم بیشتر از پارچه پلی آمید ساخته می شود که هم انعطاف خیلی زیادی دارد و هم باعث تقویت قدرت دندانه ها می شود.

تسمه تایم هر خودرو از تعداد دندانه مشخصی ساخته شده است. مثلا تسمه تایم

  • پراید 107 دندانه
  • پژو 405 ، 114 دندانه
  • 206 تیپ دو 104 دندانه دارد.

کار اصلی تسمه تایم در خودرو

وظیفه اصلی تسمه تایم ایجاد هماهنگی بین میل‌ لنگ ،میل سوپاپ و سوپاپ ها می باشد. نیروی تولید شده در موتور توسط احتراق داخلی از پیستون به شاتون و سپس به میل لنگ منتقل می شود.این نیرو توسط دیسک و صفحه به گیر بکس و توسط تسمه تایم به میل سوپاپ و در نهایت به سوپاپ ها منتقل می شود.البته تسمه تایم وظیفه چرخاندن واتر پمپ را هم دارد.

سر میل لنگ و میل سوپاپ و واتر پمپ هم سه عدد دنده قرار گرفته اند که تسمه تایم روی آنها قرار گرفته و می چرخد.وظیفه تسمه تایم تنظیم زمان دقیق باز و بسته شدن سوپاپ ها و انجام 4عمل اصلی مکش ، تراکم ،انفجار و تخلیه می باشد و این زمان باید خیلی دقیق باشد.

اگر کوچکترین بهم ریختگی در این زمان اتفاق بیفتد ،موتور خودرو بد کار میکند ،بد استارت میخورد و در نهایت موتور گاز میخورد ولی بد و کند حرکت میکند.در موتورهای احتراق داخلی به دلیل وابسته بودن اجزای داخلی موتور باهم عملکرد صحیح و هماهنگ این قطعات از اهمیت بالایی برخوردار است. وظیفه ایجاد این هماهنگی بر عهده تسمه تایم خودرو می باشد.

از کجا بفهمیم تسمه تایم پاره شده است ؟

اگر در حال حرکت موتور خودرو خاموش شد ، خودرو را متوقف میکنیم و با تست زیر ابتدا از سلامت تسمه تایم و از خرابی تسمه تایم خودرو مطلع می شویم و بعد استارت می زنیم.

  1. از خودرو پیاده شده و ماشین را در دنده 1 گذاشته و هل دهید.
  2. اگر خودرو در دنده حرکت کرد تسمه تایم پاره شده است و در این حالت نباید استارت بزنید، چون باعث کج شدن سوپاپ ها و شکستن پیستون ها می شود.
  3. اما اگر خودرو از جای خود حرکت نکرد تایم شما سالم است و می توانید دنبال ایراد دیگری بگردید.

نکته : به این مورد دقت کنید که تسمه تایم خودرو یک تسمه معمولی نیست و قبل از بروز اتفاقات ناگوار سعی کنید به موقع اقدام به تعویض تسمه تایم فرمایید.

خطرات پاره شدن تسمه تایم

در این مورد ما دو مدل خودرو داریم :

  • ۱: خودرو هایی که دارای پیستون های گود هستند و یا از پستون هایی برخوردارند که جای سوپاپ در روی آنها تراشکاری شده است. مانند پراید های قبل از مدل یورو 4 و پیکان های قدیمی و ماشین هایی که بعد از تعمیر از پیستون های جدید استفاده کرده اند.

در این مدل ماشین ها پارگی تسمه تایم هیچ خسارتی به موتور خودرو وارد نمی کند و تنها خسارت هزینه خرید و تعویض تسمه تایم است.

  • 2: خودرو هایی که پیستون های سر تخت دارند .در این خودروها پس از پارگی تسمه تایم دو حالت اتفاق می افتد.

الف : در بهترین حالت ممکن پس از پارگی تسمه تایم سوپاپ ها بسته باشند ، که در این حالت هیچ خسارتی جز تعویض تسمه تایم وارد نمی شود.

ب : حالت دوم هم اینکه سوپاپ ها باز باشند و بسته به اینکه تا چه حد باز باشند خسارت ها فرق می کند.خسارت از کج شدن سوپاپ ،شکستن پیستون،تا تاب برداشتن سر سیلندر و کچل کردن میل سوپاپ و بعضی مواقع آسیب دیدن بلوک سیلندر اتفاق می افتد.

اگر شما از تسمه های تقلبی در خودرو استفاده کرده باشید یا به زمان تعویض تسمه تایم خود بی توجه باشید پارگی تایم یا از تایم خارج شدن موتور رخ خواهد داد.

عوارض پاره شدن تسمه تایم

از جمله عوارضی که می توان با پاره شدن تایم به آن‌ها اشاره کرد:

  1. برخورد پیستون با سوپاپ ها که همراه با صدای کوبش است.
  2. در موارد شدید آسیب به سر سیلندر و پیستون ها وارد شده و در اثر حرارت بالا و فشار منجر به سوراخ شدن پیستون نیز می‌شود.
  3. در موتور خودروهایی مانند ریو یک پارگی ساده می‌تواند منجر به تعویض کل موتور خودرو شما شود.

علائم خرابی تسمه تایم

صدای قیژ قیژ موتور

دقت داشته باشید که تسمه تایم قبل از پاره‌ شدن، صدای به‌ خصوصی در موتور ایجاد می‌کند که هنگام شتاب‌گیری ماشین بیشتر مشهود می‌شود. بنابراین بهتر است با شنیدن همچین صدایی که شبیه به قیژ قیژ است، بعد از بررسی تسمه توسط مکانیک اقدام به تعویض آن کنید.

دود زیاد خروجی از اگزوز

در صورتی که تسمه تایم مشکلی داشته باشد، موتور مجبور به تلاش با شدت بیشتری است تا قطعات را تحت فشار به حرکت در بیاورد که در نتیجه اگزوز خودرو نسبت به حد معمول، دود بیشتری را تولید خواهد کرد.

فرسایش دندانه‌های تسمه تایم

بهتر است به صورت مرتب تسمه تایم ماشین خود را بررسی کنید تا از سلامت دندانه‌های آن اطمینان حاصل پیدا کنید؛ زیرا به مرور دندانه‌ها دچار خوردگی‌ می‌شوند و ممکن است تسمه زودتر از عمر مفید خود معیوب و غیر قابل استفاده شود.

عدم تنظیم صحیح موتور

اگر دور موتور شما هنگام شتاب‌گیری به دو تا چهار هزار رسید، نشان دهنده این است که موتور خودرو به درستی تنظیم نیست. یکی از دلایل این عملکرد غیر صحیح می‌تواند شل بودن تسمه تایم یا از بین رفتن دندانه‌های آن باشد.

مشکلات استارت خودرو

یکی از دلایل درست کار نکردن استارت ماشین می‌تواند به‌ هم خوردن زمان‌بندی باز و بسته شدن دریچه سوپاپ‌ها باشد که این امر نتیجه وجود یک تسمه تایم دارای ایراد در موتور است.

تشخیص تسمه تایم اصلی از تقلبی

در زمان تعویض تسمه تایم یکی از موارد مهم تهیه و خریداری تسمه تایم اصلی و از خرابی تسمه تایم خودرو مطلع باشیم.

برای تهیه یک تسمه تایم اصلی به موارد زیر توجه داشته باشید:

  1. تسمه تایم باید از مکانی معتبر و شناخته شده خریداری شود.(خیلی مهم)
  2. تسمه تایم های اصلی به هیچ عنوان به صورت فله ای و باز به فروش نمی رسند.
  3. تسمه تایم های اصلی دارای تضمین و بیمه نامه معتبر می باشند.
  4. تسمه نباید دچار زدگی و خوردگی باشد.
  5. باید به تاریخ درج شده روی تسمه تایم دقت کنید.

بهترین مارک تسمه تایم

در زمان تعویض تسمه تایم خرید بهترین برند شناخته شده برای مصرف کننده اهمیتی دو چندان دارد.

در حال حاضر در بازار کشور تسمه تایم های اصلی که دارای کیفیت و کارایی بالایی دارند عبارت‌اند از: کنتیننتال آلمان ، اپتی بلت آلمان ، دایکو ایتالیا، دانگیل سوپر استار کره، پاور گریپ، mbp کره